Ninh Bình, ngày 28/11/2025 – Tổ chức Wildlife Conservation Society, Văn phòng đại diện tại Việt Nam (WCS Việt Nam) phối hợp với Công ty TNHH Tư vấn Quản lý MCG tổ chức Hội thảo tham vấn “Tích hợp một số rủi ro ESG liên quan đến buôn bán trái pháp luật động vật hoang dã vào khung quản lý rủi ro và phòng chống tội phạm tài chính trong các tổ chức tín dụng tại Việt Nam”.
Hội thảo có sự tham dự của hơn 60 đại biểu đến từ Cục phòng, chống rửa tiền - Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại và đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính phi ngân hàng, các công ty tư vấn về phát triển bền vững, các hiệp hội và tổ chức hoạt động trong lĩnh vực tài chính bền vững, bảo tồn thiên nhiên, cùng đại diện các cơ sở đào tạo, nghiên cứu về tài chính – ngân hàng.
Bà Hoàng Bích Thuỷ, Trưởng đại diện WCS phát biểu khai mạc, Ninh Bình, tháng 11/2025
Bà Nguyễn Cẩm Chi, Giám đốc Khối Tư vấn Phát triển bền vững - Công ty TNHH Tư vấn Quản lý MCG chia sẻ về Xu hướng thực hành ESG trong ngành tài chính, Ninh Bình, tháng 11/2025
Trong bối cảnh khủng hoảng đa dạng sinh học ngày càng trở nên nghiêm trọng trên toàn cầu, ngành tài chính được xác định là một trong những tác nhân có thể góp phần đảo ngược hoặc làm trầm trọng thêm các áp lực lên thiên nhiên. Các dòng tín dụng, đầu tư và sản phẩm tài chính nếu không được kiểm soát tốt có thể vô tình tiếp tay hoặc bị lợi dụng cho các hoạt động gây hại cho môi trường như khai thác tài nguyên thiên nhiên không bền vững, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép, và đặc biệt là buôn bán trái pháp luật động vật hoang dã (ĐVHD). Được xác định là một loại tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, tội phạm buôn bán trái pháp luật ĐVHD được ghi nhận tại 162 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, tác đông đến hàng nghìn loài ĐVHD (UNODC, 2024). Với lợi nhuận toàn cầu ước tính khoảng 7–23 tỷ USD/năm, các dòng tiền buôn bán trái pháp luật ĐVHD thường chảy qua nhiều tầng trung gian, tạo ra khoảng trống để các loại tội phạm tài chính lợi dụng rửa tiền, gian lận thương mại hoặc che giấu giao dịch bất hợp pháp.
Phơi nhiễm rủi ro ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) liên quan đến buôn bán trái pháp luật ĐVHD với các tổ chức tín dụng, cụ thể là các ngân hàng thương mại và các đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính phi ngân hàng phần lớn phát sinh gián tiếp thông qua khách hàng, đối tác và chuỗi cung ứng hợp pháp trên danh nghĩa, đặc biệt khi các chủ thể này liên quan đến các hoạt động bất hợp pháp hoặc không tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ ĐVHD như nguồn hàng thiếu giấy tờ truy xuất nguồn gốc, giấy phép không hợp lệ, hoặc bị lợi dụng…. Điều này có thể gây gián đoạn chuỗi cung ứng dẫn tới đình chỉ hoạt động, đứt gãy dòng tiền và giảm khả năng thanh toán. Do vậy, quản lý rủi ro liên quan đến buôn bán trái pháp luật ĐVHD không chỉ là tuân thủ bắt buộc mà cần được tích hợp như một cấu phần cốt lõi của quản trị rủi ro tài chính trong các tổ chức tín dụng Việt Nam.
Tại hội thảo, đại diện Cục Phòng, chống rửa tiền – Ngân hàng Nhà nước đã chia sẻ và cập nhật các kết quả chính của Báo cáo đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền giai đoạn 2018 – 2022. Báo cáo xác định rủi ro rửa tiền đối với tội phạm môi trường ở mức Trung Bình Cao, trong đó “buôn bán, vận chuyển trái pháp luật động vật hoang dã được xác định là lĩnh vực có rủi ro rửa tiền cao nhất trong nhóm tội phạm về môi trường”. Đồng thời, đại diện Cục Phòng, chống rửa tiền cũng chia sẻ Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền theo tinh thần của Quyết định số 194/QĐ-TTg ngày 23/02/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành kế hoạch hành động quốc gia thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, và Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 15/5/2024 của Chính phủ về ban hành kế hoạch thực hiện sau đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền giai đoạn 2018 – 2022. Đồng thời, đại diện Cục Phòng, chống rửa tiền cũng khuyến nghị các ngân hàng thương mại, các đơn vị cung cấp dịch vụ phi ngân hàng cần nâng cao năng lực nhận diện và báo cáo các giao dịch đáng ngờ nhằm giảm thiểu nguy cơ, rủi ro rửa tiền liên quan đến nhóm tội phạm môi trường.
Trên nền tảng đó, đại diện Tổ chức WCS Việt Nam cung cấp cho các đại biểu bức tranh tổng quan về tình hình buôn bán trái pháp luật ĐVHD tại Việt Nam, tác động của các hành vi vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ ĐVHD dọc chuỗi cung ứng ĐVHD, đặc biệt là các hoạt động buôn bán bất hợp pháp ĐVHD từ các nước châu Phi về Việt Nam; và cơ chế chuyển hóa của các tác động này sang rủi ro của các ngân hàng theo các trụ cột của ESG. Theo số liệu thống kế của Tổ chức WCS Việt Nam, trong vòng 7 năm (2018 – 2024), các cơ quan thực thi pháp luật của Việt Nam đã xử lý hơn 1.700 vụ việc vi phạm liên quan đến ĐVHD với hơn 93.000 kg cá thể và sản phẩm ĐVHD.
Bà Nguyễn Thị Lan Ánh, Trưởng nhóm Thông tin và phânt tích, WCS Việt Nam trình bày về buôn bán trái pháp luật ĐVHD và một số rủi ro ESG liên quan, Ninh Bình, tháng 11/2025
Tiếp nối quan điểm này, chuyên gia về ESG của MCG đưa ra cập nhật về xu hướng thực hành ESG trong ngành tài chính, đồng thời nêu bật các thực hành tốt cũng như các cơ hội và thách thức liên quan đến bảo tồn ĐVHD và đa dạng sinh học. Các ngân hàng thương mại cũng chia sẻ kinh nghiệm lồng ghép thực thi ESG liên quan đến bảo tồn thiên nhiên vào quản lý rủi ro và phòng, chống tội phạm tài chính. Đặc biệt, đại diện WCS Việt Nam và MCG giới thiệu Dự thảo sổ tay Hướng dẫn thực hành tích hợp rủi ro ESG liên quan đến buôn bán trái pháp luật ĐVHD vào khung quản lý rủi ro và phòng, chống rửa tiền tại các ngân hàng thương mại. Sổ tay cung cấp thông tin hỗ trợ các tổ chức tín dụng, đặc biệt là các ngân hàng thương mại trong quá trình nhận diện và quản lý rủi ro liên quan đến buôn bán trái pháp luật ĐVHD trong khuôn khổ thực thi các quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền.
Các đại biểu tham gia hội thảo, Ninh Bình, tháng 11/2025
Trong bối cảnh hội nhập và yêu cầu về quản lý rủi ro ngày càng cao, việc hiểu rõ các rủi ro phát sinh từ các hoạt động buôn bán trái pháp luật ĐVHD sẽ hỗ trợ tổ chức tín dụng củng cố hệ thống kiểm soát nội bộ và góp phần bảo đảm an toàn hoạt động. Đây là tài liệu có tính thực tiễn cao và hữu ích đối với hoạt động của các tổ chức tín dụng – các đơn vị đóng vai trò huyết mạch trong hệ thống tài chính và cả nền kinh tế – trong việc thực hiện công tác phòng, chống rửa tiền gắn với công tác phòng, chống buôn bán trái pháp luật ĐVHD. Do vậy, hội thảo đã ghi nhận nhiều góp ý về phạm vi áp dụng, mức độ chi tiết, tính khả thi và nhu cầu đào tạo nhân sự đối với việc áp dụng tài liệu từ đại diện các ngân hàng thương mại, các tổ chức tài chính phi ngân hàng, và các chuyên gia trong lĩnh vực phát triển bền vững.
WCS Việt Nam và MCG khẳng định sẽ tiếp thu các góp ý để hoàn thiện dự thảo sổ tay hướng dẫn, đồng thời tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức tín dụng trong quá trình tăng cường năng lực quản lý rủi ro ESG, góp phần bảo tồn ĐVHD và phòng, chống tội phạm về ĐVHD tại Việt Nam. Những hoạt động này nhằm góp phần hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đối với đẩy mạnh phát triển tín dụng xanh, cơ chế hỗ trợ lãi suất của Nhà nước và khuyến khích các tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho doanh nghiệp tư nhân vay để triển khai các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).
Hội thảo nằm trong khuôn khổ dự án “Tăng cường sự tham gia của ngành Tài chính Việt Nam trong phòng, chống tội phạm về động vật hoang dã thông qua thúc đẩy quan hệ đối tác công - tư và chia sẻ thông tin”, do Bộ Liên bang về Môi trường, Hành động Khí hậu, Bảo tồn Thiên nhiên và An toàn Hạt nhân (BMUKN), Cộng hòa Liên bang Đức tài trợ và WCS Việt Nam triển khai.
-------------------------------------------------------------------------
Thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:
Nguyễn Đình Thắng
Cán bộ hỗ trợ truyền thông
Wildlife Conservation Society, Văn phòng đại diện tại Việt Nam
Phòng 306, nhà D, số 3, phố Thành Công, phường Giảng Võ, Hà Nội
Điện thoại: +84 24 3514 9750
Di động: 0339519500
Email: thnguyen@wcs.org
WCS Việt Nam:
WCS hoạt động tại Việt Nam từ năm 2006, tập trung vào các hoạt động hỗ trợ hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường năng lực thực thi pháp luật cho các cơ quan chức năng liên quan tại Việt Nam để đấu tranh với tội phạm về động vật hoang dã. WCS ưu tiên một số lĩnh vực hoạt động chủ chốt nhằm tác động đến các mạng lưới buôn bán trái pháp luật động vật hoang dã, với mục tiêu cuối cùng là hỗ trợ các cơ quan thực thi pháp luật Việt Nam phòng, chống và đấu tranh hiệu quả đối với loại tội phạm này.
Website: https://programs.wcs.org/vietnam
Email: wcsvietnam@wcs.org